Abdest hangi hallerde bozulur, sigara içmek abdesti bozar mıı sorusu sıkça sorulmaktadır. Fetvaya göre osurmak (yellenmek) abdesti bozan hallerden biridir.
Sual: Sigara veya bira içmek, abdesti bozar mı?CEVAP
ikisi de bozmaz. Biranın haram olması ayrı, abdesti bozup bozmaması ayrıdır. insan haram olan idrarı veya kanı içse haram işlemiş olur; fakat abdesti bozulmuş olmaz. ABDEST BOZAN ŞEYLER NELERDİR?
Sual: abdesti hangi haller bozar, ana hatları ile abdesti bozan bu şeyler nelerdir?Cevap: Vücuttan çıkan gaita, idrar, kan, ağız dolusu kusmak, arkasını bir şeye dayayıp uyumak, namaz içinde sesli gülmek, bayılmak, deli olmak, sarhoş olmak ve imanını gideren, küfre sebep olan bir iş yapmak veya bir söz söylemek. Bunların hepsi abdesti bozar.
Sual: abdesti bozan şeyler özetle nelerdir?CEVaP
Yedi şey abdesti bozar:
1- Önden ve arkadan çıkan şeyler, abdesti bozar. Yalnız, erkeğin ve kadının önünden çıkan yel, abdesti bozmaz. Bu, çok az kimsede olur. (Kulağa akıtılan ilaç, ağzından çıksa, idrar yoluna konan pamuk, ıslanıp düşse, kadınların rahme koyduğu ilaç, geri gelse abdesti bozar.)
2- ağızdan çıkan necis şeyler. (ağız dolusu kusmak, kan tükürmek bozar.)
3- Deriden kan ve irin gibi şeylerin çıkması. (Göz hastalığı sebebiyle, gözünden ağrıyla yaş akması, burnundan veya kulaktan gelen kan ve irinin dışarı çıkması bozar. Maliki'de ise bozmaz.)
4- uyumak. (Bir yere dayanıp uyusa, dayandığı şey alınınca düşecek gibi olursa bozulur.)
5- Bayılmak. (Sarası tutarsa veya delirse abdest bozulur.)
6- Namazda kahkaha ile gülmek.
7- Mübaşeret-i fahişe, yani karı koca çıplak olarak avret yerlerini sürtünmek. (Başka yerlerine dokunmak şehvete sebep olsa da, Hanefi'de abdesti bozmaz.)
Mübaşeret-i fahişeSual: S. Ebediyye'nin abdesti bozanların yedincisinde, (Mübaşeret-i fahişe yani çıplak olarak, çirkin yerlerini birbirine sürtmek, erkeğin de, kadının da abdestini bozar) deniyor. Bazı kitaplar bozmaz diyor. Hangi kavli esas almalıdır?CEVaP
Bu hususta iki ayrı kavil vardır. ibni abidin hazretleri bildiriyor ki:
Mübaşeret-i fahişede, ıslaklık olmasa da, mutemed olan, imam-ı a'zam ile imam-ı Ebu Yusuf'un, kavline göre abdest bozulur. imam-ı Muhammed'e göre ise, ıslaklık yoksa abdest bozulmaz. El-Haik kitabının sahibi, imam-ı Muhammed'in kavlini sahih kabul etmiştir. El-Bahr ve En-Nehir sahipleri ise, (Sahih olan, El-Hılye'nin naklettiği, imam-ı a'zam ile imam-ı Ebu Yusuf'un kavlidir) demişlerdir. (Redd-ül muhtar)
Bazı kitaplar, imam-ı Muhammed'in kavlini esas almışlarsa da, Halebi, Dürr-ül-muhtar, Mizan-ül-kübra gibi kıymetli kitaplarda, Şeyhayn'ın kavlinin müftabih olduğu, bununla amel etmek gerektiği bildirilmektedir.
Böyle durumlarda ihtiyata riayet etmek elbette iyidir. Hatta başka mezhepte bozar denilen şeyi yapmamak da müstehabdır. Mesela Şafii mezhebinde çıplak olarak hanımının veya yabancı kadının eline dokunmak abdesti bozar. Hanımına dokunan Hanefi'nin, meşakkat yoksa, yeniden abdest alması müstehab olur. Her zaman ihtiyatlı hareket etmek iyi ise de, meşakkat olunca, kendini zorlamayıp, ruhsatla amel etmek daha iyidir.
FitilSual: Tam ilmihal'de, (Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor. Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı?CEVaP
Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklıdır; çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır. Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur.
Dişteki kanSual: Dişim kanıyor. Tükürünce tükürükten fazla oluyor. Bazen ayda bir veya haftada bir burnum kanıyor. Elde olmadan gelen bu kanlar abdesti bozar mı?CEVaP
Evet, bozar; ama Maliki mezhebi taklit edilirse, böyle elde olmadan akan kanlar semavi özür olduğu için bozmuyor. Yaradan çıbandan kan akması, basurdan kan gelmesi, elde olmadan idrar damlaması birer semavi özür oluyor ve Maliki'de abdesti bozmuyor. Onun için Maliki'yi taklit etmenizi tavsiye ederiz.
Tükürükteki kanSual: Tükürükteki kanın tükürükten çok olması, renk yönünden midir?CEVaP
Evet.
Kan emilinceSual: Sülük, tahtakurusu, sivrisinek gibi haşereler kan emse abdest bozulur mu?CEVaP
Sülük, çok kan emerse, etrafa yayılıp abdesti bozar. Diğerleri bozmaz.
SivrisinekSual: Sivrisinek soktuğu zaman abdest bozulur mu?CEVaP
Bozulmuş olmaz.
Kan pıhtısıSual: Sümük içindeki kan pıhtısı abdesti bozar mı?CEVaP
Kan pıhtısı abdesti bozmaz. akan kan abdesti bozar.
Burundan gelen katı kanSual: Burundan katı kan gelmesi abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz.
Toplu iğnenin başı kadarSual: Toplu iğnenin başı kadar çıkan kan, abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz.
Özürlü olanınSual: Eldeki kandan özürlü olanın, ayağı kanasa, abdest bozulur mu?CEVaP
Evet.
Yaradan su çıkıncaSual: Kaşıdığımız yaralardan su çıkınca abdest bozulur mu?CEVaP
Mayasıl, parmak arası pişinti, kabarcık, uyuz, çiçek suları ve yakı konulan yerden çıkan sular abdesti bozmaz diyen alimler vardır. Zaruret halinde buna göre amel olunur. (Redd-ül-muhtar)
Sivilceden çıkan kanSual: abdest alırken sivilcelerin kimi patlıyor ve çok uzun süre kan akıyor. Bunlarla ilgili abdest alırken nasıl hareket etmeliyim?CEVaP
Kan işinin en kolay yolu Maliki mezhebini taklit etmektir. Maliki mezhebini taklit ediyorum diye kalbinizden geçirirseniz sivilcelerden çıkan kanlar abdestinizi bozmaz.
Renksiz suSual: Yaradan çıkan sarı su veya renksiz su abdesti bozar mı?CEVaP
Yaradan ağrılı çıkan renksiz su, abdesti bozar. ağrısız olarak çıkıyorsa, abdesti bozmaz. ağrısız gibi, ağrılı çıkan renksiz suyun da, abdesti bozmayacağını bildiren alimler olduğu için, uyuz, çiçek ve egzamalı olanların bu kavle uymaları caiz olur.
Toksinli suSual: Bazı hastalıklar için ayak altına Chi patche denilen Çin yakısı vuruluyor. Bu yakı, vücuttaki toksinleri emiyor. Yakı, çıkarıldığı zaman su ile ıslatmış gibi yamyaş oluyor. Sağlam deriden çıkan bu toksinli su, abdesti bozar mı?CEVaP
aynen ter gibidir, dört mezhepte de abdesti bozmaz.
ilaç dışarı çıkarsaSual: Deri altına enjektörle verilen ilaç, dışarı çıkınca abdest bozulur mu?CEVaP
Bozulmaz. ilaçla birlikte kan da çıkarsa bozulur.
Kulağa damlatılan ilaçSual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi. abdestim bozuldu mu?CEVaP
Kulağa damlatılan yağ, burundan çıkınca bozmaz, ağızdan çıkarsa bozar.
Ellerini çenesine dayayarak uyumakSual: Teşehhüddeki gibi oturup veya bağdaş kurup iki dirseğini iki dizi üzerine koyarak ellerini çenesine dayayıp uyumak veya taburede dirseğini dizine dayayıp uyumak abdesti bozar mı?CEVaP
Evet, bozar.
Taburede otururkenSual: Taburede oturup uyumak abdesti bozar mı?CEVaP
Temkinli oturup uyunursa abdest bozulmaz.
Temkinli uyumakSual: Sandalye veya koltukta sırtımızı arkaya dayamadan, kollarımızı, dizlerimizin üstüne yaslayarak otururken uyumak bozar mı?CEVaP
Temkinli olursa bozmaz. Temkinli olmak demek, abdestin bozulmaması için dikkatli olmak demektir. Dayandığı şey çekilince düşmezse temkinli uyuyor demektir, bozmaz.
GözyaşıSual: Baş ağrısı sebebiyle gözden yaş gelse, abdest bozulur mu?CEVaP
Bozulmaz. Gözdeki bir ağrı sebebiyle gelirse bozar.
Soğan doğrarkenSual: Soğan doğrarken, gözden çıkan yaş, abdesti bozar mı?CEVaP
Hayır, bozmaz.
ÇapakSual: Gözden çapak çıkması abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz.
Sivilceden çıkanSual: Yüzdeki sivilceden veya siyah kabarcığın içinden çıkan kuru iltihap gibi olan şey abdesti bozar mı?CEVaP
Bahsettiğiniz şeyler, yağ bezleri falan ise abdesti bozmaz.
Baş dönmesiSual: Hap içip başı dönse, sallanarak yürüse abdest bozulur mu?CEVaP
Baş dönmesi bozmaz, hap sarhoş etmişse bozulur.
Kulaktaki akıntıSual: Kulaktaki akıntı, ağrısız olarak dışarı çıksa abdesti bozar mı?CEVaP
Evet.
Kıl kurdu ve solucanSual: Kendiliğinden çıkan kıl kurdu ve solucan, abdesti bozar mı?CEVaP
Bozar.
Kıl çekinceSual: Yüzden kıl çekilince, kıl dibindeki yağ bezesi de kıl ile dışarı çıkarsa abdest bozulur mu?CEVaP
Bozulmaz.
Şeytan tırnağıSual: Şeytan tırnağı denilen, tırnak kenarında ete batan kısım koparılınca abdest bozulur mu?CEVaP
abdest bozulmuş olmaz. Saç, sakal, bıyık, tırnak kesmekle de abdest bozulmuş olmaz. Kesilen yerleri yıkamak lazım olmaz. Derideki yaraya merhem sürülmüş ise, merhemin üstü yıkanır. Yıkamak yaraya zarar verirse, mesh edilir. Yıkadıktan sonra merhem düşerse, altı iyi olmuş ise, altı yıkanır, iyi olmamış ise, yıkanmaz.
Namazda yel kaçıranSual: Bir kimse her namazda yel kaçırdığını hissediyor. Başka zaman olmuyor, ne yapmak lazım?CEVaP
Bu konuda hadis-i şerif var. Bunu şeytan yapıyormuş. Dübür kısmını üflüyor, insanı şüpheye düşürüyormuş. Onun için Peygamber efendimiz, (Bir ses ve koku duymadıkça abdestiniz bozulmuş olmaz) buyuruyor. Demek ki bu vesvesedir, önem vermemek gerekir. Eğer, elinde olmadan gerçekten yel çıkıyorsa, o zaman Maliki mezhebini taklit eder. Çünkü Maliki mezhebinde elde olmadan çıkan gaz abdesti bozmaz.
Yel ve idrar kaçırmakSual: ara sıra elde olmadan tutamayarak yel ve idrar kaçırmak abdesti bozar mı?CEVaP
Maliki taklit edilirse bozmaz.
alkollü parfümSual: alkollü parfüm kullanmak abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz, namaza da mani olmaz.
Şehvetle bakmakSual: Yabancı kadına şehvetle bakmak Hanefi ve Maliki mezheplerinde abdesti bozar mı?CEVaP
Şehvetle bakmak haram ise de abdesti bozmaz. ibadetlerin sevablarını yok eder.
Müstehcen resime bakmakSual: Müstehcen resim ve porno filmleri izlemek guslü ve abdesti bozar mı?CEVaP
Guslü de bozmaz, namaz abdestini de; ama bunları seyretmek haramdır, günahtır. Mezi gelirse abdesti, meni gelirse guslü de bozar.
alkollü krem ve kolonyaSual: içinde alkol bulunan cilt kremi veya kolonya abdesti bozmaz mı?CEVaP
Bozmaz, namaza da mani olmaz.
abdestin bozulmasıyla günah farklıdırSual: Deniz kenarında bikinili bayanları görüyoruz. Bu durumda guslümüz ve abdestimiz bozulur mu?CEVaP
Bikinili kadınlara bakınca namaz abdesti de bozulmaz, gusül abdesti de. Fakat bakmak günah olur.
Saçını erkeklerin görmesiSual: Bir bayanın abdest aldıktan sonra, saçlarını erkeklerin görmesi abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz. Günah ayrı abdestin bozulmuş olması ayrıdır.
Kadın doktorunun abdestiSual: Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu?CEVaP
Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazan-ı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz. Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz.
Kumar ve abdestSual: Kumar oynamak abdesti bozar mı?CEVaP
Kumar oynamak büyük günah ise de, kumar oynamakla abdest bozulmaz; fakat tekrar abdest almak müstehabdır. (Ebussuud Efendi Fetvaları)
Oyun kağıtlarıSual: Oyun kağıtlarına el sürmek ve parasız eğlence için oynamak abdesti bozar mı?CEVaP
Bozmaz, fakat kağıt oynamak mekruhtur. Çayına bile oynansa haram olur.
Tavla oynamakSual: Tavla oynamak abdesti bozar mı?CEVaP
Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Tavla oynadıktan sonra kalkıp namaz kılan, irin ve domuz kanı ile abdest alıp namaz kılana benzer.) [i. ahmed]
Yani tavla oynamak her ne kadar abdesti bozmaz ise de, yeniden abdest almalıdır.
ayağa batan okSual: Hazret-i ali, ayağına batan bir okun acısını duymamak için, (Ben namaza durunca çıkarın) buyuruyor. Halbuki ayağı yaralı olduğu için kan akıyor. Bu durumda abdest bozulacağı için namaz bozulmuş olmaz mı? Hazret-i ali niye böyle namaz kıldı?CEVaP
Yarasından kan akan özür sahibi olabilir. O haliyle namaz kılar. Devamlı idrar ve yel kaçıran yani gelen yeli tutamayan da özürlü olarak namazını kılar. Sonra diğer üç mezhepte kanamak abdesti bozmaz. Belki Hazret-i ali'nin ictihadı da öyle idi.
uyku abdesti bozarSual: Vehhabiler, Mekke'de yatıp uyuduktan sonra, kalkıp namaz kılıyorlar. Bunların mezhebinde uyumak abdesti bozmuyor mu?CEVaP
Dört hak mezhepte de yatıp uyumak abdesti bozar. Vehhabiler, dört hak mezhebin dışında oldukları için öyle yapıyorlar. uykunun abdesti bozmasında dört mezhebe göre bazı farklılıklar vardır:
Hanefi mezhebinde: Makatın gevşek olacağı bir halde, mesela yan veya sırt üstü yatarak veya dirseğine yahut bir şeye dayanıp uyumak abdesti bozar. Dayandığı şey çekilince düşmezse, bozulmaz. Namazda düşmeden uyumak abdesti bozmadığı gibi, namaz dışında dizleri dikip, başını dizlerine koyarak, diz çökerek, bağdaş kurarak, teverrük ederek uyumak da bozmaz.
Hanbeli mezhebinde: Her ne hal ve şekilde olursa olsun, uyku abdesti bozar. ancak az sayılan oturma ve ayakta durma halindeki hafif uyku abdesti bozmaz.
Maliki mezhebinde: ağır uyku, kısa sürse de abdesti bozar. Yatsa da, otursa da, secde halinde olsa da, hatta ayakta olsa da abdesti bozar. Kısa bir an olursa bozmaz.
Şafii mezhebinde: Eğer makatı yere yerleşmişse, uyumak abdesti bozmaz. Bunun haricindeki uyku şekilleri bozar.
Şu halde yatarak uyumak dört mezhepte de abdesti bozuyor. (Mezahib-i Erbaa, Mizan-ül Kübra, Hindiyye)
Demek ki, dayanmadan uyumak, sadece Hanefi'de bozmuyor. Onların yatıp uyuduktan sonra, kalkıp abdest almadan namaz kılmaları, dört mezhepte de caiz değildir.
avret yerini yıkamakSual: Su bulunmayan yerde küçük abdestini yapan, su bulunca, abdest alıp sonra idrar bulaşıklarını yıkarken, elini ön avret yerine değdirse abdesti bozulur mu?
CEVaP
Hayır, abdesti bozulmaz. Şafii'de kadın ve erkeğin abdesti bozulur. Maliki ve Hanbeli'de, sadece erkeğin abdesti bozulur.
Bademcik iltihabıSual: abdest alırken, bademciklerden nohut büyüklüğünde iltihap gelse, abdesti bozar mı?
CEVaP
Hayır, bozmaz.
Kulak kiriSual: Kulağın içinden çıkan kirler abdesti bozar mı?
CEVaP
Bozmaz.
Basur çıkması ve abdestSual: Çıkan basur, el veya bir bezle yerine konsa, abdest bozulur mu?
CEVaP
Evet, bozulur, çünkü eline necasetten bir şey bulaşmıştır. Yani içeriden bir şey dışarı çıkmış oluyor. (Hindiyye)
Sargılı yaraSual: Yaradan çıkan kan ve irin, sargıdan dışarı çıkarsa abdest bozulur mu?
CEVaP
Evet, abdest bozulur, sargının dışına çıkmazsa bozulmaz. Eğer sargı iki üç kat olur da ıslaklık bir kısmına geçerse, yine abdest bozulur. (Hindiyye)
Böyle yaralı durumlarda, Maliki mezhebi taklit edilirse akıntılar abdesti bozmaz.
Bebeğin altını temizlerkenSual: Bebeğin altını temizlerken, ön veya arka avret yerine elinin içiyle dokununca abdest bozulur mu?
CEVaP
Hanefi'de ve Maliki'de bozulmaz. Şafii'de ve Hanbeli'de bozulur.
abdestin bozulması
Sual:
avret yerine dokunmakla Şafii ile Maliki'de abdestin bozulması farklı mıdır?CEVaP
Evet, farklıdır. Maliki'de sadece erkek, kendi ön avret yerine dokununca abdest bozulur, başkalarının avret yerine dokunsa bozulmaz. Şafii'de ise, kendinin, başkalarının, hatta altını temizlediği erkek veya kız bebeğin ön veya arkasına dokunmakla abdest bozulur. Maliki'de bozmaz.
Şafii'de parmak uçları ve aralarıyla dokunulsa abdest bozulmaz. Sadece çıplak olarak parmakların içiyle ve avuç içiyle dokunmak bozar.
Maliki'de ise, avuç içi veya elin yan tarafları veya parmakların alt ve yan kısımları veya baş taraflarıyla ön avret yerine çıplak olarak dokunursa abdesti bozulur. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Şafii'de abdesti bozarSual: Şafii mezhebinde, genç bir erkeğin çok yaşlı bir kadının eline dokunması abdestini bozar mı? Diğer üç hak mezhepte durum nasıldır?
CEVaP
Şafii'de bozar. Hatta çok yaşlı pirifani denilen bir erkek, çok yaşlı bir nineye dokunsa her ikisinin de abdesti bozulur. Şehvet kastı olmasa da, nine çok çirkin olsa da, hatta ölü olsa da yine abdesti bozulur. Yedi yaşından büyük kız çocuklarına dokunmak da abdesti bozar. Yedi yaşından küçük ise bozmaz. Hanbeli mezhebinin hükmü de bu konuda Şafii gibidir. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Maliki mezhebinde ise lezzet kastıyla dokunursa bozulur. Lezzet kastıyla dokunmaz, ama dokununca lezzet alırsa abdesti bozulur. Lezzet kastıyla dokunur, fakat lezzet duymasa da abdesti bozulur. Yedi yaşından küçük bir kız çocuğuna veya çok yaşlı kadına dokunmak abdesti bozmaz. Kadının saçına lezzet kastıyla dokunmak da abdesti bozar veya lezzet kastı olmadan kadın saçına dokunulur da lezzet duyarsa abdest bozulur. ama kadın saçları erkeğe dokunursa kadının abdesti bozulmaz. Çünkü kadın, bundan bir şey hissetmez. Hanbeli ve Şafii'de ise, saça dokunmak abdesti bozmaz. (El-fıkhü alel mezahibil-erbea)
Hanefi mezhebinde ise, genç de olsa kadına dokunmak abdesti bozmaz. Hatta şehvetle de dokunsa bozmaz. Dokununca şehvetlense de, şehvetlenmese de, mezi gelmedikçe abdesti bozulmuş olmaz.
Namazda gülmekSual: S. Ebediyye kitabında, (Namazda gülmeyi yanındakiler işitirse, kahkaha denir. Kahkahayla gülmek abdesti bozar) deniyor. Ben bu ifadeden, yanımda kimse yoksa veya oradakiler sağırsa yahut çok gürültü olup duyamıyorlarsa, kahkahayla da gülsem, abdestimin bozulmayacağını anlıyorum. anladığım doğru mu?
CEVaP
Doğru değildir. Yanımızda insan olmasa da, yanımızdakiler duyabilecek kadar bir sesle gülmek abdesti bozar. isterse yanımızda hiç kimse olmasın, ölçü onların duyması değil, oradaki kimselerin duyabileceği derecede gülmektir.
Bunun gibi, namazda kendi işiteceğimiz kadar bir sesle okumamız gerekir. Gürültü olur da, kendimiz işitmesek, yine aynı tonda okuduğumuz için namaz sahih olur.
Sual: Saçı, sakalı, bıyığı tıraş etmek, tırnak kesmek, abdesti bozar mı, eğer bozmazsa tırnak kesildiği zaman parmakları yıkamak gerekir mi?Cevap: Saç, sakal, bıyık, tırnak kesmek abdesti bozmaz. Kesilen yerleri yıkamak da lazım olmaz. Fıkh-i Gidani şerhinde diyor ki:
"Tırnak kesince, abdest bozulmaz. Elleri yıkamak müstehab olur." Yara üzerindeki kabuğun düşmesi ile de abdest bozulmaz.
Sual: Bir kimse abdestli iken, sülük veya sivrisinek, bu kimsenin kanını emse, abdesti bozulur mu?Cevap: Sülük, çok kan emerse, abdest bozulur. Sinek, sivrisinek, pire, tahta biti gibi haşereler, çok emseler de abdest bozulmaz.
Sual: Şehvetlenip mezi gelirse, abdest bozulur mu?Cevap: Vedi, mezi çıkınca dört mezhepte de abdest bozulur. Hanbelide gusül abdesti de lazım olur.
Sual: abdestli iken çocuğunu emziren bir kadının abdesti bozulur mu?Cevap: Çocuk emziren kadının abdesti bozulmaz.