Bugün okullar tatil mi? 6 Ekim İstanbul'un kurtuluşu resmi tatil mi?

BUGÜN OKULLAR VAR MI?

Geçen yıllarda da aynı konunun gündeme gelmesi üzerinde İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü açıklama yapmak zorunda kalmıştı. İşte o açıklama:

"06 Ekim İstanbul'un Kurtuluşu ile ilgili olarak okullarımızın tatil olup olmadığı hakkında tereddüde düşüldüğü görülmüştür. 06 Ekim İstanbul'un kurtuluşu ile ilgili planlanan törenler icra edilmekle birlikte aynı gün tüm okullarımız eğitim öğretime devam edecektir."

6 EKİM İSTANBUL'UN KURTULUŞUNUN ÖNEMİ

İtilaf Devletleri donanmaları 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'na dayanarak 13 Kasım 1918'de Haydarpaşa önlerine demirleyip İstanbul'a girdi. Fiilen gerçekleşmiş olan işgal, 16 Mart 1920 tarihinde resmi işgale dönüştü.

Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesinden sonra Fahrettin Paşa komutasındaki 5. Süvari Kolordusu İtilaf Devletleri kontrolündeki tarafsız bölgeye doğru ilerlemeye başladı. Bunun üzerine Müttefik kuvvetlerde bulunan Fransız ve İtalyan birlikleri derhal geri çekildi. Çanakkale'de bulunan İngiliz birlikleri General Harrington'un emriyle savunma pozisyonu aldı.

İngiltere, Ankara Hükûmeti ile anlaşma yolları aramaya başladı. Ankara Hükûmeti İstanbul ve Çanakkale boğazlarının denetimini istedi. İngiltere başbakanı Lloyd George bu istekleri reddetti. Birliklere savaş pozisyonu alması emrini verdi.[1] Fakat Harrington ateş açılmaması emrini verdi. Türk birlikleri, İngiliz direnişi ile karşılaşmadan tarafsız bölgeye girerek Çanakkale Boğazı'na doğru ilerlemeye başladı. Türklerle savaşılmasını istemeyen Winston Churchill'in başını çektiği bir grup bakan istifa etti.

Diğer taraftan İzmir'in Kurtuluşu'ndan sonra Damat Ferit Paşa 21 Eylül 1922'de ülkeden kaçtı. Mudanya Mütarekesi gereği Trakya topraklarının teslimi yapılırken Türkiye'yi temsil edecek kişi olarak Mustafa Kemal Paşa'nın isteği ile Refet Paşa; İstanbul komutanı olarak da Millî Müdafaa Umumi Katibi Selahattin Adil Paşa görevlendirildi.

Refet Paşa, 19 Ekim tarihinde TBMM Muhafız Grubu'ndan 100 kişilik bir kuvvetle Gülnihal vapuru ile Mudanya'dan ayrılıp İstanbul'a geldi. Ardından "İstanbul Komutanı" sıfatıyla Selahattin Adil Paşa, 81. Alay ile İstanbul'a geldi. Refet Paşa ve Selahattin Adil Paşa'nın İstanbul'a gelmesine rağmen işgal sonlanmadı. Çünkü mütarekeye göre işgal kuvvetleri barış antlaşması imzalanmasından hemen sonra İstanbul'u boşaltacaktı.

13 Kasım 1918 tarihi müttefik devletlerin İstanbul' a girdiği günlere tekabül etmekteydi. İngiliz donanmasına ait zırhlılar İstanbul Boğazına girip buraya demirlemiş toplarını Osmanlı Devletinin merkezi kararg,hı olan Dolmabahçe Sarayına çevirmişti. Durum hiç de iç açıcı değildi. Devlet tüm siyasi ve mülki idareleri ile işgal güçlerine teslim olmuş ve ağır şatlar içeren Mondoros Mütarekesi hükümleri çerçevesi içerisinde işgalci Müttefik Devletlerden gelecek direktiflere boyun bükmekten başkaca bir varlık gösteremiyordu. İşte bu sırada yaveri Salih Bozok'un gözyaşları içinde Mustafa Kemal'e dönerek Boğaza demirlemiş İngiliz zırhlılarını göstermesi üzerine Mustafa Kemal: "Geldikleri gibi giderler" demiş böylelikle ülkenin bir gün yüce Türk milletinin gücüyle bağımsızlığına kavuşacağına dair inancı dile getirmiştir.

24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması'ndan sonra, 23 Ağustos 1923'ten itibaren İtilaf kuvvetleri İstanbul'dan ayrılmaya başladı. Son İtilaf birliği ise 4 Ekim 1923 günü Dolmabahçe Sarayı önünde düzenlenen bir törenle Türk bayrağını selamlayarak şehri terk etti.

6 Ekim 1923'te ise Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu İstanbul'a girdi ve işgal resmen sonlandı. İşgal 4 yıl 10 ay 23 gün sürdü. Her yılın 6 Ekim'i böylece İstanbul'un kurtuluş günü olarak belirlendi ve kutlanmaya başlandı.

6 EKİM İSTANBUL'UN KURTULUŞU HAKKINDA ŞİİRLER

İstanbul'un üstüne güneş doğdu
Salih Reis'in deniz kızı motoru Y
emiş'ten Sarayburnu'na kadar
Yakamozlu bir kuşak çekti sulara
Salih Reis'in Deniz Kızı çatanası
Sabahçı bir horozla bir oldu da
Gazhane'den önce Uzun uzun öttü
İstanbul'da Suların şıpırtısı bir yana
Uyanık işçilerin, sabahçıların, nöbetçilerin
Gürültüsü bir yana
Bu ilk sesiydi İstanbul'un.

Oktay RIFAT

İSTANBUL DİLE GELDİ
Ben tarihe yürümeyi öğreten anne
Savaşlar bende yüceldi,
Çok komutan çay gibi geçti üstünden
Fatih seldi.

Ben Türkiye'nin alnında yükselen anıt,
Pırlantaya caka satan sanat otağı,
Evrenin çevresi bir başka bende
Her köşem ayrı bir yükseliş ağı

Ben yaşamın gökkuşağıyım
Bana çıkar huzur sokakları,
Her mutlulukta imzam var.
Bende kurulur zafer takları…

Ben kader gemilerine liman
Her yıkılışın demir attığı…
Köhne sokaklarımda öksüz soluklar
Gecenin karanlığa kattığı…

Ben sonsuz sarsıntılar şehri
Ki her sevap depreminde bin kalp yıkılır…
Taksim'e Tünel'den değil
Bir genç kızın yüreğinden geçilir…

Güzelle çirkinin boğuştuğu sirk benim,
Ben yaşamak-ölmek alaşımı.
Mendil taşımam Haliç'ten başka
Kahkaham içer gözyaşımı…

Yaşar BARAN

MEHMETÇİK'İN ALAYI
Kurtarınca Ata'mız,
İzmir'i, Edirne'yi
Çekemezdi İstanbul
En büyük işkenceyi.

Bin dokuz yüz yirmi üç
6 Ekim sabahı,
Güzel İstanbul'umuz
Artık kesmişti ,hı!…

Sarayburnu'na çıktı,
Mehmetçik'in alayı.
İstanbul'un şenlendi,
Her yeri, her dolayı.

M. Faruk Gürtunce